قرص جوشان ویتامین C از آن دسته مکمل‌های محبوب است که در خانه اکثر ماها پیدا می‌شود. با وجود این‌که این ویتامین یک ماده مغذی بسیار مهم است، اما باید با عوارض ویتامین سی هم آشنا باشید تا در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.
دریافت مقدار کافی از این ویتامین توسط بدن، برای حفظ سلامت سیستم ایمنی اهمیت زیادی دارد. برای همین است که با اولین عطسه و شروع سرماخوردگی، به سراغ مصرف لیمو و پرتقال می‌رویم. البته عوارض مصرف زیاد ویتامین سی کم‌تر از فواید آن نیست. اگر تا امروز عوارض ویتامین سی را نادیده می‌گرفتید، زمان آن رسیده تا با این مطلب وبلاگ اسنپ مارکت، دیدگاه روشن‌تری در مورد این ماده مغذی به دست آورید.
عوارض مصرف زیاد ویتامین سی چگونه خود را نشان می‌دهد؟
بسیاری از ما در کنار مصرف میوه و سبزی که حاوی مقدار زیادی ویتامین سی است، مکمل‌های حاوی این ویتامین را هم مصرف می‌کنیم. با این حال، بسیاری از مکمل‌ها حاوی مقادیر بسیار بالایی از این ویتامین هستند که در برخی موارد توان ایجاد عوارض جانبی نامطلوبی را در بدن شما دارند. گرچه این یک فکت علمی‌ست که ویتامین C محلول در آب محسوب می‌شود؛ با این حال، مصرف مقادیر زیاد ویتامین C عامل بروز برخی عوارض جانبی‌ست.
کاهش اثربخشی برخی از داروها
نیاسین-سیمواستاتین یکی از داروهایی‌ست که برای درمان کلسترول بالا استفاده می‌شود. یکی از عوارض ویتامین سی این است که توانایی بدن در افزایش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) را در افرادی که از داروی ترکیبی نیاسین-سیمواستاتین استفاده می‌کنند، مختل می‌کند.
پزشکان از کلسترول HDL به‌عنوان کلسترول خوب یاد می‌کنند؛ زیرا میزان کلسترول مضر خون را کاهش می‌دهد. اگر فردی تمایل دارد مکمل‌های ویتامین C و نیاسین-سیمواستاتین را با هم مصرف کند، باید قبل از عملی‌کردن تصمیم خود با پزشک مشورت کند.
عوارض گوارشی ویتامین سی
یکی از مهم‌ترین عوارض ویتامین سی، ایجاد ناراحتی گوارشی‌ست. به‌طور کلی، عوارض مصرف زیاد ویتامین سی به شکل مکمل، این‌گونه خود را نشان می‌دهد. اگر بیش از 2000 میلی‌گرم از این ویتامین توسط غذا و مکمل به‌طور هم‌زمان مصرف شود، شک نکنید که ناراحتی گوارشی را تجربه خواهید کرد.
شایع‌ترین علائم گوارشی که بعد از مصرف بیش از حد ویتامین C رخ می‌دهد، اسهال، نفخ و حالت تهوع است. علاوه‌بر این، به دلیل خاصیت اسیدی که دارد می‌تواند منجر به رفلاکس معده شود. اگر این گروه از عوارض ویتامین سی را تجربه کردید، کافی‌ست مصرف مکمل‌های حاوی آن را کاهش دهید.
تجمع آهن در بدن و آسیب به ارگان‌های داخلی
یکی از معجزات ویتامین C کمک به جذب آهن در بدن است؛ برای همین ما ایرانی‌ها عادت داریم همراه با کباب و غذای گوشتی، لیموی تازه مصرف کنیم. حتی می‌تواند جذب آهن از غذاهای گیاهی را توسط بدن ممکن کند. این یک نکته مهم برای افرادی‌ست که تصمیم دارند گیاه‌خوار شوند؛ اما از کمبود آهن در بدن می‌ترسند.
با این حال، افراد مبتلا به بیماری‌هایی همچون هموکروماتوز که خطر تجمع آهن در بدن را افزایش می‌دهد، باید در مصرف ویتامین C کمی خوددار باشند. یکی از عوارض ویتامین سی برای این افراد، افزایش تجمیع آهن در بدن است که می‌تواند آسیب جدی به ارگان‌های داخلی مانند قلب، کبد، لوزالمعده، تیروئید و سیستم عصبی وارد کند.
ایجاد سنگ کلیه
ویتامین C اضافی در بدن شما نمی‌ماند و به‌صورت یک ماده اسیدی به نام اگزالات از طریق ادرار دفع می‌شود. تاثیر ویتامین سی بر ادرار و رنگ آن هم به‌خاطر دفع اضافه آن توسط بدن است. با این حال، در برخی شرایط این ماده امکان اتصال به مواد معدنی را دارد. در نتیجه، کریستال‌هایی در کلیه تشکیل می‌شود و به‌مرور زمان سنگ کلیه شکل می‌گیرد.
با این توضیحات، عوارض مصرف زیاد ویتامین سی نه‌تنها با افزایش اگزالات در ادرار مرتبط است، بلکه می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم عامل ایجاد سنگ کلیه هم باشد؛ به‌خصوص اگر بیش از 2000 میلی‌گرم در روز این ویتامین را مصرف کنید.
برهم‌زدن تعادل مواد مغذی در بدن
نگرانی دیگر در مورد مصرف بیش از حد ویتامین C این است که توانایی بدن برای جذب سایر مواد مغذی را مختل کند. به‌عنوان مثال، مصرف بیش از حد ویتامین C، سطح ویتامین B-12 و مس را در بدن کاهش خواهد داد. کاهش این دو ماده، کرختی و عوارض دیگری را برای سلامت شما به همراه خواهد داشت.
از بین بردن مینای دندان
یکی دیگر از مهم‌ترین عوارض ویتامین سی که بسیاری از آن اطلاعی ندارند، تاثیر منفی آن بر دندان‌های ماست. برای درک این موضوع بهتر است بدانید که ویتامین سی با نام اسکوربیک‌اسید هم شناخته می‌شود. اسید دشمن درجه یک مینای دندان شماست!
خوردن پرتقال و نوشیدن آب‌لیمو در طول روز به بهبود ایمنی و کاهش سرماخوردگی و آنفولانزا کمک می‌کند. همچنین در عین حال می‌تواند مینای دندان باارزش شما را از بین ببرد. شاید اغراق‌آمیز به نظر برسد، اما اسید موجود در مرکبات به همان اندازه برای دندان‌های شما مضر است که نوشابه‌های گازدار! جویدن قرص ویتامین C یا خوردن لیمو باعث چسبیدن این اسید به دندان‌های شما می‌شود و تا مدت طولانی روی دندان شما باقی می‌ماند.
برای کاهش عوارض مصرف زیاد ویتامین سی روی دندان، بعد از خوردن قرص این ویتامین یا خوردن پرتقال، آب بنوشید. این نکته به کاهش میزان اسید نشسته روی دندان کمک می‌کند. همچنین مینای دندان پس از خوردن ویتامین سی (هم به‌شکل طبیعی هم قرص) ضعیف‌ترین حالت خود را دارد؛ بنابراین هرگز بلافاصله دندان‌های خود را مسواک نزنید و بعد از 30 دقیقه این کار را انجام دهید.
عوارض ویتامین سی برای پوست
بسیاری از ما عادت داریم که از مواد طبیعی حاوی ویتامین سی مانند لیمو برای تهیه انواع ماسک صورت استفاده کنیم. استفاده از ویتامین C به‌صورت موضعی برای اکثر افراد عوارضی ندارد؛ اما در موارد بسیار نادر، منجر به ایجاد حساسیت می‌شود.
این نوع از عوارض ویتامین C به‌ویژه برای افرادی که مبتلا به بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا روزاسه هستند، بیشتر رخ می‌دهد. از آن‌جایی‌که ویتامین C دارای pH اسیدی‌ست، روی پوست این افراد به‌عنوان عامل قرمزی و سوزش شناخته می‌شود.
برای جلوگیری از عوارض چقدر ویتامین C در روز مصرف کنیم؟
یکی از بهترین راه‌های کاهش عوارض مصرف زیاد ویتامین سی، آگاهی از میزان مصرف مجاز آن در طول روز است. از آن‌جایی‌که ویتامین C محلول در آب است و بدن شما مقادیر اضافی آن را ظرف چند ساعت پس از مصرف دفع می‌کند، عوارض ویتامین سی در موارد نادر رخ می‌دهد.
خطر بروز عارضه‌های جانبی بیش از حد ویتامین C با مصرف مکمل‌ها بیشتر رخ می‌دهد. تمام اثرات نامطلوب ویتامین C، از جمله ناراحتی‌های گوارشی و سنگ کلیه، زمانی رخ می‌دهد که افراد بیش از 2000 میلی‌گرم مصرف کنند.
اگر تصمیم به مصرف ویتامین C دارید، بهتر است مکملی را انتخاب کنید که بیش از 100 درصد نیاز روزانه بدن شما را شامل نشود. میزان مجاز 90 میلی‌گرم در روز برای مردان و 75 میلی‌گرم در روز برای زنان است.
2 حقیقت مهم در مورد عوارض ویتامین سی
- دریافت و جذب ویتامین C در بدن از طریق غذا تقریبا غیرممکن و مصرف این ویتامین به‌طور کلی برای اکثر افراد بی‌خطر است.
- افرادی که ویتامین C را به‌صورت مکمل مصرف می‌کنند بیشتر در معرض تجربه عوارض جانبی هستند که شایع‌ترین آن‌ها علائم گوارشی‌ست.
شما هم عادت به مصرف مکمل و قرص جوشان ویتامین سی به‌صورت روزانه دارید؟ روزهایی بوده که مصرف مکمل را بالا ببرید و یکی از عوارض گفته‌شده را تجربه کنید؟ این عوارض چه بوده است؟ آن را در بخش نظرات سایت اسنپ مارکت با دیگران به اشتراک بگذارید.